Η πεζοπορία είναι μια δραστηριότητα που συνδέει τους ανθρώπους με τη φύση, προσφέροντας βιωματικές εμπειρίες και ευκαιρίες αναζωογόνησης. Η επιλογή της κατάλληλης διαδρομής είναι καθοριστική για την απόλαυση και την ασφάλεια κάθε πεζοπόρου. Η κατηγοριοποίηση των μονοπατιών βάσει του βαθμού δυσκολίας τους βοηθά τους πεζοπόρους να επιλέγουν διαδρομές που ανταποκρίνονται στις φυσικές τους δυνατότητες και την εμπειρία τους.
Ο βαθμός δυσκολίας ενός μονοπατιού καθορίζεται από παράγοντες όπως η υψομετρική διαφορά, η φύση του εδάφους, το μήκος της διαδρομής, η ευκολία διέλευσης και η ποιότητα της σήμανσης. Παράλληλα, σημαντικό ρόλο παίζουν οι καιρικές συνθήκες, που μπορεί να επηρεάσουν τόσο την ασφάλεια όσο και την ποιότητα της εμπειρίας.
Πιο συγκεκριμένα, μονοπάτια με μεγάλη υψομετρική διαφορά ή εκτεταμένο μήκος απαιτούν αυξημένη φυσική αντοχή, ενώ η τεχνική δυσκολία εξαρτάται από την κλίση, τη φύση του εδάφους και πιθανά εμπόδια στη διαδρομή. Η σωστή και ευκρινής σήμανση μειώνει τον κίνδυνο αποπροσανατολισμού, διευκολύνοντας την πλοήγηση και ενισχύοντας την ασφάλεια του πεζοπόρου.
Διεθνώς υπάρχουν πολλές διαφορετικές κατηγοριοποιήσεις διαδρομών βάσει του βαθμού δυσκολίας, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει ο δείκτης ΙΒΡ (Intelligent Benchmark Prediction), ο οποίος προσδιορίζει την προσπάθεια που καταβάλλει κάποιος για να διανύσει μια διαδρομή, λαμβάνοντας υπόψη τις τεχνικές παραμέτρους μιας διαδρομής και την φυσική κατάσταση του περιπατητή.
Στην Ελλάδα, η υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 206/Β/30-01-2017) εισάγει τέσσερις βασικές κατηγορίες μονοπατιών: Εύκολα, Μέτρια, Δύσκολα και Πολύ Δύσκολα. Στο Chios Hiking προχωρήσαμε ένα βήμα παραπέρα, διαιρώντας την κατηγορία «Εύκολα» σε «Πολύ Εύκολα» και «Εύκολα», λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά των διαδρομών που περπατάμε στη Χίο, ώστε να προσφέρουμε μεγαλύτερη ακρίβεια στην περιγραφή των μονοπατιών.
Η κατηγοριοποίηση που χρησιμοποιούμε είναι η εξής:
Πολύ Εύκολα: Μονοπάτια ασφαλή, φαρδιά, με ομαλή κλίση και μήκος έως 5 χλμ. Κατάλληλα για παιδιά και ενήλικες, ανεξαρτήτως φυσικής κατάστασης και εμπειρίας.
Εύκολα: Μονοπάτια ασφαλή με ήπια κλίση σχεδόν σε όλο το μήκος τους, το οποίο μπορεί να υπερβαίνει τα 5 χλμ. Ιδανικά για ενήλικες και παιδιά με μέτρια φυσική κατάσταση, ανεξαρτήτως εμπειρίας.
Μέτρια: Μονοπάτια με ορισμένες απότομες αλλαγές στην κλίση (ανηφόρα/κατηφόρα), περιορισμένα τμήματα σε στενό ή τραχύ έδαφος και μήκος μέχρι 10 χλμ. Απαιτούν μέτρια έως καλή φυσική κατάσταση και κάποια εμπειρία.
Δύσκολα: Μονοπάτια με τραχύ, ολισθηρό, στενό ή/και απόκρημνο έδαφος, έντονες κλίσεις, μεγάλη θετική υψομετρική διαφορά και μήκος που μπορεί να υπερβαίνει τα 10 χλμ. Απευθύνονται σε πεζοπόρους με καλή έως πολύ καλή φυσική κατάσταση και σχετική εμπειρία.
Πολύ Δύσκολα: Μονοπάτια με τα χαρακτηριστικά της προηγούμενης κατηγορίας, στα οποία όμως ο πεζοπόρος πρέπει να χρησιμοποιήσει και τα χέρια του για να συνεχίσει την πορεία του. Κατάλληλα για ενήλικες με εμπειρία, τεχνικές ικανότητες και πολύ καλή έως άριστη φυσική κατάσταση.
Πρέπει να σημειωθεί ότι τα όρια ανάμεσα στις κατηγορίες δεν είναι απόλυτα, καθώς οι χαρακτηρισμοί αυτοί δεν είναι ανελαστικοί. Για παράδειγμα, ένα μονοπάτι που έχει κάποια κλίση μόνο σε πολύ μικρό τμήμα του μπορεί να ενταχθεί σε χαμηλότερη κατηγορία, ακόμη κι αν η κλίση στο συγκεκριμένο σημείο υποδεικνύει υψηλότερη κατηγορία. Επιπλέον, ο βαθμός δυσκολίας ενός μονοπατιού μπορεί να μεταβληθεί με την πάροδο του χρόνου. Η φροντίδα μιας διαδρομής μπορεί να μειώσει τον βαθμό δυσκολίας της, ενώ η έλλειψη συντήρησης ενδέχεται να την καταστήσει δυσκολότερη.
Παρόλα αυτά, η κατηγοριοποίηση των μονοπατιών παραμένει ένα χρήσιμο εργαλείο για τους πεζοπόρους, βοηθώντας τους να επιλέγουν διαδρομές που ανταποκρίνονται στις δυνατότητές τους και τις προτιμήσεις τους. Στο Chios Hiking δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στην παροχή ακριβών και αξιόπιστων πληροφοριών για τις διαδρομές και τον βαθμό δυσκολίας τους, ώστε κάθε πεζοπορία να είναι μια ασφαλής και απολαυστική εμπειρία στη φύση.